Meyve Ağacı Budama Tekniği

Kotan Çiçekçilik ve Peyzaj olarak meyve ağacı budama tekniği ile ilgili bilgiler paylaşıyoruz…

1.Budamanın Amaçları:
Budamanın değişik amaçları vardır. Bunları maddeler halinde sıralamak gerekirse;

Meyve ağaçlarında fizyolojik dengeyi en kısa zamanda oluşturmak ve korumak,
Gövde üzerinde düzenli ve dengeli bir taç oluşumu sağlamak Meyve ağaçlarının bakımını, meyvelerin verimini, zararlılarla savaş vb. teknik işleri kolaylaştırmak,
Kurumuş, hastalıklı, ekolojik ve mekanik etkilerle zarar görmüş, kırılmış dallar ile birbiri üzerine binmiş ya da dar açılı dalları kesmek,
Karbon asimilasyonunu arttırmak amacıyla ışığın ağacın iç kısımlarına daha iyi girmesini sağlamak ve yaprak yüzeylerini arttırmak,
Periyodisiteyi önlemek ve her yıl düzenli ürün almak,
Meyve kalitesini iyileştirmek,
Dikim zamanı ve bunu izleyen birkaç yıl içerisinde budama ile mahsule yattığı zaman, kırılmaksızın meyveyi taşıyacak şekilde kuvvetli gelişen ve geniş açılar yapan dalları seçerek, ağaca iyi şekil vermek,

2.Fizyolojik Esasları:
Meyve ağaçlarında, tohumun çimlenmesiyle ağacın verime yatması arasında geçen devre gençlik, verime başlama zamanıyla verimden düşünceye kadar geçen devre olgunluk, bunu izleyen devre de yaşlılık devresi olarak üç fizyolojik yaşam devresi vardır.

Ağaçlarda, yapraklar tarafından üretilen karbonhidrat miktarının kökler tarafından alınan madensel maddelere (özellikle N ) oranı önemlidir ve eşit olmalıdır. Eğer CH/N>1 ise meyve ağaçlarında çiçek tomurcuğu, CH/N<1 ise sürgün oluşumu daha fazla olur.

Gençlik devresinde toprak altı organlarının çabaları, toprak üstü organlarının çabalarından fazladır. Yani CH/N oranı 1 den küçüktür. Meyve ağaçlarında kuvvetli sürgünlerin oluştuğu bu devreye “Gençlik Kısırlığı” denir.

Gençlik kısırlığı devresinin mümkün olduğu kadar kısa olması istenir. Bu nedenle;

Kök kesmek,
Fidanları azotlu gübrelerle dengeli bir şekilde gübrelemek,
Zayıf anaç kullanmak,
Işık yoğunluğunu arttırmak için düzenli bir taç oluşturmak,
Asimilasyon yüzeyini arttırmak için dalları uzun bırakmak,
Kuvvetli büyüyen dalların gövde ile yaptıkları açıları genişletmek,
Fazla dalların bir kısmını seyreltmek gibi tedbirlere baş vurulur.

Yaşlı ağaçlarda da fizyolojik denge generatif büyüme lehine bozulur. Bu durumda da; – Dalları daha kısa kesmek,

Daha önceden eğilmiş bükülmüş dalların bir kısmını çıkarmak,
Açıları genişletilmiş dalların açılarını düzeltmek,
Fazlaca meyve dalı seyreltmesi yapmak,
Ağaçları azotlu gübrelerle gübrelemek gibi önlemler alınabilir.

3.Budama Tekniği:
Budama işlemi teknik bir işlemdir. Bu sebeple bazı kuralları vardır. Şimdi bu kuralları maddeler halinde sıralayalım;

Ağaçlar fizyolojik devrelerden hangisinde ise ona göre budanmalıdır.
Şekillendirme devresinde budama işlemleri odun dallarına uygulanmalı, zorunlu olmadıkça meyve dallarına dokunulmamalıdır. Böylece meyve ağaçlarına iyi bir şekil verileceği gibi erken meyveye yatması sağlanır. Aksi işlemlerde ise düzensiz şekillenmelere ve geç meyveye yatmalara neden olunur.
Verime yatmamış genç ağaçlarda yapılan sert budamalar çiçek gözü teşekkülünü engellediği için ağaçların gençlik kısırlığı devresinin uzamasına neden olur.
Budanacak olan ağaç toplu incelenmeli ve her dal ayrı ayrı ele alınmalıdır.
İyi şekillendirilmiş ağaçta dal kesme vegetatif gelişmenin oluştuğu uç kısımlarda uygulanmalıdır.
Gövde üzerinde tacı oluşturan ana dallar aynı yükseklikte ve eşit açılarla dağıtılmalı, eşit kuvvette olmalıdır.